Jeśli chcesz mieć pewność, że Twój wykonawca strony internetowej dostarczy satysfakcjonujący produkt, sprecyzuj swoje oczekiwania.
Przygotowałem 4 kluczowe kroki, które warto przejść przed podpisaniem umowy i rozpoczęciem prac. Są one pomocne przy wypełnianiu brief’u od wykonawcy. W niektórych przypadkach mogą stanowić pełnoprawny brief i tak też je możesz traktować.
Jeśli posiadasz opracowaną strategię marketingową, większość poruszonych zagadnień powinna być dla Ciebie jasna. W innym przypadku musisz poświęcić trochę czasu na znalezienie odpowiednich danych lub sprecyzowanie odpowiedzi.
Przejdź zaproponowane przeze mnie kroki, dzięki nim:
- Oszczędzisz czas swój i wykonawcy. Wielogodzinne wymiany e-maili, telefony, spotkania. Co jeśli na końcu okaże się, że wycena to kwota 15 tys. zł, a Twój budżet to 3 tys.?
- Wykonawca ma szansę dostarczyć produkt zgodny z umową. Pomysły w stylu: “zdaję się na Twój gust”, “jesteście profesjonalistami, zaproponujcie coś fajnego”, nie wróżą nic dobrego. Jeśli wykonawca ma dostarczyć produkt zgodny z oczekiwaniami, muszą one być precyzyjnie określone. Licz się z tym, że za prace, których wcześniej nie określisz, musisz dodatkowo zapłacić Twojemu wykonawcy.
- Możesz zgromadzić kilka niezależnych ofert. Odpowiedzi na pytania możesz wysłać do kilku firm i otrzymać kilka ofert. Oczywiście nie powiedzą Ci zbyt wiele o tym, co faktycznie otrzymasz, ale przynajmniej będziesz mieć pierwsze wrażenia odnośnie marek wykonawców oraz ich podejścia do tematu.
Krok 1: informacje ogólne
Cel stworzenia strony internetowej
Strona internetowa powinna być osadzona w realiach Twojej strategii biznesowej i marketingowej. Określ zatem oczekiwane efekty, np.:
- wzrost świadomości marki,
- wzrost długości wizyty w serwisie,
- wzrost liczby zapytań z formularza kontaktowego,
- wzrost liczby telefonów do biura o X,
- wzrost liczby odsłon,
- itp.
Który z celów jest najważniejszy? Po co tak naprawdę potrzebujesz strony internetowej?
Budżet
Określ jaką kwotę chcesz przeznaczyć na projekt strony www:
- Budżet nie musi być precyzyjny, np. 3000 zł netto.
- Możesz podać “widełki”, np. 10-12 tys. zł netto.
- Widełki nie mogą być zbyt ogólne, np. 1500-5000 zł netto.
Podawanie budżetu jest zazwyczaj najbardziej niekomfortową kwestią. Szanuj jednak czas swój i wykonawcy oraz pozwól mu na przedstawienie pomysłu dostosowanego do Twoich realiów finansowych. Nie chcesz chyba słuchać o świetnych pomysłach, których nigdy nie będzie można zrealizować?
Panie Januszu, jest Pan arogancki i zadaje nietaktowne pytania.
Pani Grażyna.
Termin
Określ kiedy strona ostatecznie musi być dostępna dla użytkowników. Pamiętaj, że po zatwierdzeniu witryny, potrzebny jest jeszcze czas na techniczne jej uruchomienie na domenie docelowej, co może również potrwać kilka godzin lub nawet dni.
Jeśli potrzebujesz strony “na wczoraj”, zastanów się, czy wykonawca, który ma czas na takie zlecenia, nie ma nic innego do roboty? Przecież powinien realizować zlecenie dla innego klienta.
Jeśli przerwie swoje prace dla Ciebie, to skąd masz pewność, że kosztem Twojego zlecenia nie weźmie w przyszłości innej “fuchy”? Znam takie podejście z firm remontowych, nie polecam.
Panie Januszu, dzisiaj musi to iść do druku, ale teksty będę miała dopiero jutro.
Pani Grażyna.
Krok 2: marka
Strona internetowa jest jednym z wielu punktów styku z Twoją marką. Jej projekt powinien być więc spójny z całą strategią marketingową.
Szukamy odpowiedzi na pytania:
- Jaki problem rozwiązujesz?
- Komu go rozwiązujesz?
- Jak go rozwiązujesz?
- Kto jeszcze go rozwiązuje?
- Dlaczego klient ma wybrać Ciebie?
Kto jest Twoim odbiorcą?
Wygląd i funkcjonalność strony internetowej powinna być dopasowana do Twoich odbiorców. Opisz ich, wykorzystując poniższe kryteria:
- Kryteria geograficzne: państwo, region, miasto, dzielnica.
- Kryteria demograficzne: wiek, płeć, dochód, zawód, wykształcenie, religia, narodowość.
- Kryteria psychograficzne: styl życia, zainteresowania, osobowość.
- Kryteria behawioralne: okazje i miejsce użycia produktu lub skorzystania z usługi, motywacje do zakupu, odczucia podczas używania z produktu lub korzystania z usługi, status jaki klient uzyskuje po zakupie.
Wybierz te, które uważasz za istotne i podkreśl na co szczególnie warto zwrócić uwagę w aspekcie Twojej grupy docelowej.
Jeśli masz problem ze zdefiniowaniem grupy docelowej, podaj chociaż demograficzno-społeczne wskaźniki umożliwiające planowanie mediów: wiek, wykształcenie, płeć, dochód, wielkość miejscowości zamieszkania, status społeczno-zawodowy.
Są to cechy, dzięki którym jest nam łatwiej targetować przekaz, ale niestety niezbyt wiele mówią o potrzebach naszego odbiorcy.
Możesz stworzyć tzw. personę i opisać ją na przykład tak:
Monika jest w wieku 28 lat i mieszka w małym mieście. Prowadzi statyczny i zdrowy tryb życia. Założyła już rodzinę i posiada dzieci. Jest ciepła, otwarta i dba o relacje z innymi ludźmi. Nie jest maniakiem komputerowym, ale chętnie korzysta z social mediów.
Kto jest Twoją konkurencją?
Rozwiązania, które zostaną zaimplementowane na Twojej stronie internetowej powinny zależeć od Twojej konkurencji. Opisz ją, podając wszystkie informacje, które posiadasz na ich temat, m.in:
- Nazwa firmy.
- Adres strony internetowej.
- Profile społecznościowe.
- Udział w rynku.
- Mocne i słabe strony.
- Które z działań konkurencji uważasz za udane, a które nie?
Kim jest Twoja marka?
- Jaką ma osobowość?
- Jakimi wartościami się kieruje?
- Jakie jest jej pozycjonowanie?
- Jakie są jej przewagi konkurencyjne?
- Czym marka się wyróżnia?
Jeśli orientujesz się w temacie nieco bardziej, wypisz tutaj takie rzeczy jak: insight, USP, RTB, korzyści racjonalne i emocjonalne, archetyp, claim itd.
Jak Twoja marka się komunikuje?
Na co należy zwrócić uwagę w warstwie słownej i wizualnej? Odpowiedz na pytania:
- Jaki główny motyw przewodni przyświeca całej Twojej komunikacji?
- Jakie są cechy charakterystyczne Twojej komunikacji? Jaki jest język i styl?
- Jaką kolorystykę i inne wytyczne dotyczące projektów graficznych trzeba zachować?
Sprzedaję wszystko wszystkim.
Pani Grażyna.
Krok 3: strona internetowa – szczegóły
Rodzaj serwisu
Jaką nazwę chcesz nadać ostatecznie swojej stronie internetowej:
- strona internetowa
- portal informacyjny
- blog
- sklep internetowy
- landing page
- inny
Główna idea
Jakie przesłanie ma dominować w przekazie? Wyobraź sobie, że użytkownik spędza jakiś czas na Twojej stronie internetowej. Zamyka okno przeglądarki i zostaje z nim jedna myśl. Jaka to myśl?
Zawartość
- Jakie podstrony ma zawierać Twoja strona internetowa?
- Jakie treści mają się tam znaleźć?
- Czy posiadasz te treści?
- Czy posiadasz grafiki/zdjęcia, które mają być użyte na stronie internetowej?
Wygląd
- Jaka ma być kolorystyka?
- Jakie układy ma zawierać strona?
- Jakie elementy charakterystyczne trzeba zastosować?
Funkcjonalność
Jakie funkcjonalności będziesz potrzebować? Opisz funkcjonalności bardzo szczegółowo, żeby wykonawca nie miał wątpliwości, czego tak naprawdę oczekujesz:
- blog,
- wyszukiwarka z różnymi filtrami,
- sortowanie jakiś elementów,
- formularze,
- newsletter,
- sklep online ze specjalnymi kodami rabatowymi,
- integracja strony z zewnętrznymi serwisami (np. CRM, programem do faktur).
Technologia
- Czy posiadasz zarejestrowana domenę?
- Czy posiadasz własny serwer?
- W jakiej technologii ma być wykonana strona www?
- Czy strona ma korzystać z jakiegoś CMS lub innego systemu, typu WordPress, PrestaShop, WooCommerce itd.?
- Kto ma zająć się aktualizacją strony?
Główne wezwanie do akcji
Jaka ma być oczekiwana reakcja grupy docelowej po wizycie na stronie internetowej:
- kilkuminutowa wizyta w serwisie,
- zakup produktu,
- zapis do newslettera.
- kontakt z marką,
- itp.
Panie Januszu, przepraszam za stracony czas, ale wpadł mi do głowy świetny pomysł i myślę, że będę w stanie zrealizować go sama.
Pani Grażyna.
Krok 4: podsumowanie oczekiwań
Znajdź teraz 3 strony internetowe, które są najbliższe ustalonym wcześniej oczekiwaniom:
- Czy są to strony z tej samej branży, co Twoja?
- Co dokładnie podoba Ci się na tych stronach, a co nie?
- Zakładając, że chcesz stworzyć podobną stronę do Twojej konkurencji – dlaczego odbiorca ma wybrać Ciebie?
- Czy robiąc stronę taką jak inni oczekujesz innych efektów?
Projekt jest fatalny, nie podoba mi się. Jest brzydki. Logo to jakaś porażka…
Pani Grażyna.
Pani Grażyno, zgadzam się, że logo to porażka, ale to jest logo, które Pani nam wysłała.
Pan Janusz.
Zróbmy Brief
Po przejściu powyższych kroków, możesz po prostu spisać wszystkie swoje przemyślenia i wysłać do wykonawcy. Nieważne w jaki sposób podejdziesz do tego tematu, pamiętaj, że strona internetowa jest jednym z wielu punktów styku z marką, dlatego musi realizować strategię marketingową.
Poniżej inny sposób podejścia do tematu – 10 punktów, w których chodzi o dokładnie to samo:
- Opisz w kilku zdaniach swoją markę.
- Określ oczekiwany wizerunek i osobowość marki. Jakie powinny być skojarzenia z marką?
- Jakie są najbardziej niepożądane skojarzenia z marką?
- Podaj przymiotniki opisujące omawiany projekt strony internetowej, np. elegancki, prestiżowy, przyjazny, luźny, humorystyczny, innowacyjny itp.
- Opisz swoich dotychczasowych i potencjalnych odbiorców.
- Opisz swoją konkurencję.
- Opisz stronę internetową: wygląd, funkcjonalności, zawartość itd.
- Jakie materiały posiadasz, a jakie chcesz zlecić do stworzenia?
- Podaj 3 strony internetowe, które najbardziej spełniają Twoje oczekiwania i opisz dlaczego właśnie te zostały wybrane.
- Podaj budżet i termin realizacji.
Czy teraz wiesz trochę bardziej jakie są Twoja oczekiwania do strony internetowej?
Nie bądź “Grażyną”!
Ja, czyli Bartosz.
